Wat gaat Veldhoven doen met de € 85.000 van Jetta Klijnsma?

´Kinderen moeten mee kunnen doen. Sociaal, met sport, cultuur en op school. Daarom stelt het kabinet elk jaar 100 miljoen euro extra beschikbaar om alle kinderen kansen te geven´, aldus staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (PvdA) in een brief aan de Tweede Kamer. Om er zeker van te zijn dat het geld bij de kinderen terecht komt, koos zij voor een onorthodoxe aanpak. De hulp gaat in natura, zoals zwemlessen, voetbalschoenen of een fiets. Eind februari moet de staatssecretaris weten hoe en voor wie ‘Veldhoven’ het geld inzet. De PvdA-fractie zal met argusogen volgen hoe het college beslist!

Via de Decembercirculaire 2016 werd duidelijk hoeveel er voor Veldhoven in de kinderen-uit-de- armoede-pot zit: € 85.000. Maar of dat ook echt naar kinderen gaat? Er is een discussie gaande of het geld wel specifiek voor dit doel is. Er zijn toch ook nog andere belangrijke zaken. Maar wat zei de staatssecretaris bij het tekenen van de overeenkomst met de vier partijen die de uitvoering op zich nemen? ’Het geld wordt niet geoormerkt, maar ik roep wethouders en gemeenteraden op het geld zo gericht mogelijk in te zetten waarvoor het bedoeld is.’ Dat is duidelijke taal voor Wil van Egmond, voorzitter van Stichting Leergeld die zich inzet voor kinderen van wie de ouders het niet breed hebben.

‘Wat bij kinderen terecht moet komen, gaat dus niet naar hulp aan ouderen of welke andere aardige dingen je ook maar kunt verzinnen voor de inwoners. Goed bedoeld, maar niet doordacht. Het geld is voor kinderen, die er iets tastbaars voor moeten krijgen.’

Leergeld is één van de uitvoerende ‘organen ’voor deze Klijnsmagelden. Mét de stichting maakt de PvdA zich zorgen over welke kan het college in Veldhoven opgaat. Leergeld heeft toch genoeg in kas, klonk het in november al in de raadszaal, toen de fractie al tot een beslissing maande. “Dat klopt”, aldus Van Egmond. “Uit onze openbare cijfers blijkt dat er nog geld op de plank ligt. Maar je kunt niet van de hand in de tand leven. Je hebt zeker anderhalf jaar reserve nodig voor de continuïteit. Je kunt toch niet tegen kinderen zeggen: sorry, je sportclub is over. Het geld is op. Alleen met een dergelijke ‘voortgangsreserve’ is dat te voorkomen. Leergeld moet nadenken over de toekomst van nu 550 kinderen tussen 4 tot 18 jaar die zo’n 186 euro per jaar ‘kosten’. En nog iets anders… zonder nadere maatregelen (sponsoring, ????.. )zal volgend jaar een tekort ontstaan van 27.500 euro.”

Probleemschets

Leergeld wil met kinderen en jongeren uit de doelgroep praten over de besteding van deze gelden. Zij kunnen zelf het beste aangeven wat er met de gelden het beste kan gebeuren. Veel van hun ouders doen dagelijks hun uiterste best om hun kinderen zoveel mogelijk te vrijwaren van het etiket ‘armoede’. Die zijn dus niet erg ´in´ voor een gesprek. Maar hulp blijft nodig niet alleen om noodzakelijke computers aan te schaffen, voor zwemlessen en meer van deze doorsnee behoeften. Samen met budgetcoaches, springt Leergeld vaak eenmalig bij, ook als kinderen niet in de doelgroep vallen.

‘Dat gebeurt nogal eens in dit land met zijn vele regels. Ouders die tussen wal en schip en die voor uitzonderlijke ‘gevallen’ bij ons aankloppen. Voor een bescheiden bedrag soms: 30 euro zodat een moeder die € 75 per week te besteden, een beetje Sinterklaas kan vieren. Moet de bewindvoerder dan zeggen: vertel maar dat-ie niet bestaat. Maar het kan ook gaan om orthopedische schoenen van € 330 die een kind dringend nodig heeft. De gemeente is daar verantwoordelijk voor, maar de stichting fungeert als vangnet en gaat later wel met de gemeente aan de slag over de regeltjes.’

Wil van Egmond weet van de verhalen wat er kan gebeuren met mensen die dagelijks de eindjes aan elkaar moeten knopen. “Als er een schuld is, nemen de problemen steeds sneller toe. De praktijk van weinig geld wordt onze 40 vrijwilligers met de week weer indringend duidelijk. Voor kinderen gaat het om vakantie, ‘n leuk tripje, één keer nieuwe kleren in plaats van tweedehands, leuke schoenen en lekkere winterjas, een behoorlijke fiets. Maar ook een cadeautje om mee te nemen naar een verjaardagsfeestje, zelf een verjaardagsfeestje geven, op de sportclub presteren door passend materiaal en training, een fatsoenlijke computer of laptop, een smartphone en wat vaker gewoon een goede maaltijd! Als er veel te betalen rekeningen liggen, schiet dat laatste schiet erbij in. Dan moet de zorgverzekeraar even wachten, als de kinderen nieuwe schoenen hebben. Met de deurwaarder kun je een regeling treffen, maar dat vraagt over het algemeen veel te veel rente. En weer wordt het budget afgeknepen.”

De invloed van gemeentelijke maatregelen

De gemeente Enschede liet het Nibud de invloed van gemeentelijke maatregelen op de financiële posities van inwoners met lage inkomens onderzoeken. Rondkomen is niet alleen afhankelijk van de hoogte van het inkomen. De een redt het wel, de ander niet. Het heeft ook te maken met financieel beheer. Het Nibud adviseert cursussen en begeleiding, goede afspraken met de woningcorporaties over de beschikbaarheid van betaalbare woningen, maximaal gebruik maken van de kwijtscheldings-mogelijkheden, de collectieve zorgverzekering, afspraken met Leergeld, Jeugdsportfondsen en jeugdcultuurfondsen en maatregelingen bereikbaar maken voor huishoudens tot 120% van het sociaal minimum om de armoedeval te voorkomen.

In Veldhoven wil Leergeld uiteindelijk een balie voor armoede en een lokaal fonds om die te bemannen. Als de nood aan de man, moet de balie direct stappen kunnen ondernemen. In dit initiatief wil Leergeld samenwerken met het Bureau Sociaal raadslieden, budgetcoaches Cordaad en Voedselbank, die ook de intake doet.

“Maar eerst afwachten hoe de Veldhovense plannen er uitzien op D-Day op 17 februari, de finale datum om plannen in te dienen. Die dag houden we scherp in de gaten”, voegt Van Egmond daar aan toe.

Cijfers

Wat is eigenlijk ‘armoede’? Volgens het CBS is daar sprake van als twee ouders en twee kinderen maandelijks moeten leven van € 1.920 of minder. Het CBS becijfert dat ongeveer 421.000 kinderen in Nederland in armoede leven. Er zijn 3.816.581 kinderen en jongeren onder de 20 jaar in Nederland. Dat betekent dus dat 11% in armoede leeft. Ofwel: meer dan 1 op de 10 kinderen! Voor 131.000 van deze groep – 3,4% van het totaal – geldt dat ze 4 jaar of langer in armoede leven.

Vertaal je de cijfers naar Veldhoven, dan blijkt tussen 2012 en 2016 een duidelijke groei in aantallen gezinnen en kinderen die onder de 120% norm van de stichting vallen. In Veldhoven zijn dat er 1.144; 44 kinderen zitten thuis.

Frans Hofmeester