Ons betoog bij de begroting 2011

Dit boekje, beste collega raadsleden… heeft als titel: Suske en Wiske, het vrolijke vriendjesalbum. Hierin schreven zo’n 20 jaar geleden Veldhovenaren, die nu een jaar of 30-35 zijn, wat hen op dat moment bezig hield. De vraag naar hun hartenwens beantwoordde bijna iedereen met ‘gezond oud willen worden’. Vandaag – de – dag is dat niet anders! Er is een belangrijke reden voor de PvdA om met die hartenwens te beginnen. Gezondheid en gezond oud kunnen worden in Veldhoven is een van onze topprioriteiten. In het lijstje van dit college zie je dat niet terug. Terwijl het toch de overheid is die mede geluk en welzijn van zijn inwoners moet bevorderen, zodat zij een maatschappelijke goede bijdrage kunnen leveren .

Om gezond te zijn en te blijven zijn werk en een inkomen, sport, cultuur en natuur en milieu van essentieel belang. Ook mentale gezondheid draagt ertoe bij. Talenten kunnen ontwikkelen… je niet eenzaam voelen…. en samen met anderen dingen kunnen ondernemen…. Het zijn allemaal zaken die van groot belang zijn voor je gezondheid. Sport speelt hierbij een belangrijke rol. Net zoals die andere PvdA-prioriteiten: de WMO, integratiebeleid en welzijnsbeleid.
Op deze prioriteiten hebben we de begroting en de aangekondigde bezuinigingen bekeken. En wat is dan de onthutsende conclusie? Die komt later. Laat ik eerst een korte opsomming geven:
• dit college kent geen prioriteit toe aan gezondheid;
• dit college verengt natuur en milieu louter tot duurzaamheid en schrapt zaken die essentieel zijn voor onze gezondheid;
• dit college bezuinigt op biodiversiteit, een essentieel onderdeel voor onze gezondheid;
• dit college snijdt zwaar in de sociale en maatschappelijke structuur van Veldhoven door verenigingen en vrijwilligers in de kou te laten staan;
• dit college gebruikt naar eigen zeggen geen kaasschaaf maar – snijdt wel zonder pardon, met een groot mes, zonder enig maatwerk, in de professionele instellingen;
• dit college verhoogt de lasten voor mensen die aangewezen zijn op zorg in de WMO: maakt iemand gebruik van bijvoorbeeld een rolstoel, dan gaat-ie meer betalen;
Dit rijtje is zeker niet compleet, maar zegt al voldoende. Bovendien willen we deze kostbare vijftien minuten vooral besteden aan het aandragen van een tegenwicht voor dit rigide beleid.

En nu we het toch hebben over tijd en tijden. In feite is dit college natuurlijk gewoon het meest conservatieve college dat Veldhoven sinds tijden kent. De appel valt voor het christen democratisch appel niet ver van de boom. Nog geen twee jaar na de herijking hebben zij VVD en VSA ervan weten te overtuigen dat oppotten weer in de mode is. Het beleid lijkt te zijn om zoveel mogelijk reserves en voorzieningen, begrotingsoverschotten en risico’s te reserveren, zodat er zo weinig mogelijk overblijft voor de Veldhovenaar op straat,.

Tijdens de behandeling van uw huidige coalitieprogramma – of moet ik zeggen uw vorige coalitieprogramma, want beloftes en toezeggingen uit het programma 2010-2014 blijken niet veel waard te zijn – tijdens die behandeling hebben we Churchill al eens geciteerd: “Kinderen leren vliegeren dit doen we om ze te leren dat je tot grote hoogte kunt stijgen door tegen de wind in te gaan”.

De PvdA staat nog steeds vierkant achter de constatering die toen werd gedaan. We gaan oppotten en reserveren, zodat we zeker weten dat we…. college waarom eigenlijk? Onze eerste vraag voor u is: kunt u ons uitleggen waarom u deze angstpolitiek voert? Op basis van welke percentages…, op grond van welke berekening? Dit terwijl de ledenbrief van het VNG en het regeerakkoord toch duidelijk zijn. Het is een turbulente tijd, er zijn veel onzekerheden, maar zo’n zwart scenario is ook weer overdreven. De VNG is volgens ons duidelijk. Tijdig herijken is dan ook nodig. Om dit nogmaals extra kracht bij te zetten: motie 12.

Duidelijk is de PvdA ook over haar prioriteiten waarmee we de begroting hebben bekeken: het leveren van een bijdrage aan deze maatschappij, werk en inkomen, sport, cultuur en natuur en milieu. Dit voor het welzijn en de gezondheid van de mensen in Veldhoven. Daar zien we bij dit college echt te weinig van terug.

– Natuur en milieu –
Nu investeren in natuur en milieu, is investeren in de toekomst. Maar… natuur en milieu is behalve duurzaamheid nog zo veel meer. Zaken waarop dit college bezuinigt en die ten koste gaan van de gezondheid van de Veldhovenaar. College… wilt u met de voorgestelde bezuinigingen een zo ongezond mogelijk Veldhoven bewerkstelligen? Als we naar de begroting kijken, hebben we het antwoord op die vraag al gevonden. Amendement 23 gaat hier op in.
U bezuinigt bijvoorbeeld op biodiversiteit. 2010 Is het internationale jaar van de biodiversiteit. Bezuinigt u er daarom in het volgende jaar fors op? In 2002 was Nederland medeondertekenaar  van het verdrag inzake Biologische Diversiteit (CBD). Dit had de ambitieuze doelstelling om het verlies aan biodiversiteit tegen 2010 te verminderen. Met het verlies aan biodiversiteit raken ecosystemen ontregeld, wat negatieve gevolgen heeft voor het menselijk welzijn. Het schrappen van dit actiepunt levert een jaarlijkse bezuiniging op van € 26.000 vanaf 2011. Dit gaat natuurlijk lijnrecht in tegen alle rijksnormen, verdragen en gewoon het  ‘boerenverstand’. De gedragsverandering die u voorstelt als alternatief, is louter een doekje voor het bloeden.
En met de kaasschaaf over de professionele instellingen gaan is al helemaal niet slim. Amendement 10 vraagt dan ook om een wijziging, een amendement dat wij indienen met D’66 en Samenwerkend Veldhoven.
Ook bezuinigt u op regionale samenwerking in het kader van milieu. Als bezuiniging wordt voorgesteld om dit bedrag vanaf 2011 te schrappen en alleen deel te nemen aan die zaken die rendement opleveren voor Veldhoven. Dat is natuurlijk onzin. Het milieu kent geen gemeentegrenzen. Dus eigenlijk stelt u dat de groene longen in Waterrijk niet meer samen worden opgepakt. Maar ze grenzen wel aan Veldhoven. Wij recreëren er en snuiven er een extra stukje gezondheid op. Wij dienen dan ook een amendement in.

-Sociale agenda-
Sport, cultuur en vrije tijd

Mensen ontwikkelen zich ook door elkaar te treffen. Activiteiten die zij ontplooien, bepalen voor velen mede het welzijn en de gezondheid. Eenzaamheid, verveling en inactiviteit zijn slecht voor iedereen en leiden tot ernstige klachten. De door het college gekozen richting maken de zaken er in dit opzicht niet beter op!
Want dit college bezuinigt op subsidie voor het verenigingsleven. De plek voor veel Veldhovenaren om bij elkaar te komen. Die plek zal voor velen niet meer vanzelfsprekend zijn. Contributies zullen immers fors omhoog moeten om een vereniging levend te houden.
Wij dienen daarom ook amendement 9 in.
Ook Veldhoven vergrijst. Onder die omstandigheden is het belangrijk om informele zorg en sociale contacten niet af te breken. Maar met het voorgenomen beleid van dit college komen allerlei voorzieningen onder druk te staan. Nogmaals: elkaar ontmoeten voorkomt eenzaamheid, sociale uitsluiting en sociale armoede. Het is het cement voor Veldhoven.

Informele zorg, de PvdA diende er in 2006 een initiatiefvoorstel op in: Respijtzorg. Gelukkig hebben we in de krant mogen vernemen dat het college dit nu oppakt.

U bezuinigt daarnaast wel op sport, daar zijn we minder blij mee. Hier tekent zich heel duidelijk af dat gezondheid voor u geen prioriteit is. Iedereen weet toch dat het gezondheidseffect van sport niet ophoudt als je 18 bent.
Zo blijven we het jammer vinden dat in de onderzoeksfase van het onderzoek naar het zwembad al is afgehaakt. Nu opknappen en oplappen betekent problemen in de toekomst. Een slecht idee dus.
Wij dienen een amendement in omdat uw redenering gebaseerd is op een grove fout. U veronderstelt namelijk dat mensen vanaf 18 jaar best zelf zorg kunnen dragen voor sporten. Maar soms is dat niet het geval. Hoewel u minima zegt te ontzien, hebt u niet verder gekeken dan uw neus lang is. In Veldhoven kennen we namelijk een fonds voor de Welzijnsbijdrage. Wanneer contributies stijgen, kunt u met dit fonds niet achterblijven. Er mag geen drempel zijn voor minima om te sporten of een bibliotheekabonnement af te sluiten. Deze fout corrigeren we met amendement 21.
Wel geeft u verenigingen een doekje voor het bloeden door 100.000 te investeren in een soort van verenigingsmanagementfunctie. Dit vinden wij echt niet gepast. Wij vinden, samen met D’66 en Samenwerkend Veldhoven, dat het erg belangrijk is om substantiële dingen te doen als het om verenigingen gaat. Eerst verenigingen uitkleden en dan een schamele troost…. niet gepast! Wij dienen dan ook gezamenlijk amendement 11 in.

Nog een waanzinnig idee van dit college is het realiseren van de ijsbaan op De Plaatse. De eerste ijsbaan was een groot succes. Mensen weten ‘m te vinden, iedereen was enthousiast. En voor de PvdA nog belangrijker: hij droeg bij aan een van de uitgangspunten van het coalitieprogramma, niet dit programma want nu staat er niets van in, maar wij blijven geloven in de belofte die we aan onze kiezer hebben gedaan: het Meiveld moet de plek zijn waar mensen elkaar ontmoeten, het Meiveld in Veldhoven moet bruisen! Helaas heeft dit college het besluit genomen om de ijsbaan naar de Plaatse te verplaatsen. Dat is nou net de plek die opnieuw is ingericht, die de parkeerdruk in Veldhoven dorp –waarover later meer- moet ontlasten en die nu gedurende de drukste periode van het jaar is afgesloten. Motie 41 gaat hierop in.

Kijkend naar de forse bezuinigingen die het kabinet ook op het WSW-front heeft aangekondigd, maakt de PvdA-fractie zich ernstig zorgen over de toekomst van Ergon. In het bijzonder vragen wij ons af hoe de toekomst er voor de Veldhovense WSW’ers’ uitziet. Zijn de gevolgen van de bezuinigingen al in kaart gebracht en, zo ja, kan het college daarvan een beeld geven?

-Alternatieve bezuinigingen-
De PvdA kent een aantal alternatieven, want we willen op diverse fronten een andere aanpak. Dit betekent vooral bezuinigingen, die niet direct mens en natuur en milieu raken.

Veldhovense ondernemers krijgen bijvoorbeeld gratis diensten. In het park- en centrummanagement betaalt de gemeente managers om contacten te bevorderen tussen ondernemers op bedrijventerreinen en in winkelcentra. In plaats van het bedrijfsleven, kiest de PvdA voor mensen die zorg nodig hebben en voor kinderen met een onderwijsachterstand. In de landelijke politiek is wel eens gesuggereerd dat winst kennelijk privébezit is en verlies publiek bezit. Aan die kant van de balans moeten we in Veldhoven ook niet doorslaan.
Vorig jaar dienden wij nog een motie in over Publiek – Private samenwerking. Wij blijven dit hier memoreren. Het is belangrijk dat de gemeente blijft zoeken naar nieuwe ontwikkelingen, zeker als daarbij financiering vanuit private partijen geschikt is. Durf je nek uit te steken hebben we vorig jaar gesteld in ons betoog. Doe dat of blijf dat doen!

Een andere vorm van samenwerking komt terug in het leerwerkbedrijf. Een goed initiatief dat nu op verschillende plekken in het land vorm krijgt. Leer daar in ieder geval van. Wij vinden het erg belangrijk dat de middelen ten goede blijven komen aan de Sociale Agenda. Daarom vinden wij, samen met GBV, D’66 en Samenwerkend Veldhoven dat het belangrijk is dat we deze besparing gebruiken om deze in te zetten om eventuele ongewilde rijksbezuinigingen in de toekomst te ondervangen.
De PvdA vindt cultuurontwikkeling belangrijk, maar een uitbreiding van de kunst vinden wij bij de noodzaak om te bezuinigen, niet gepast. Ook stellen ons echt de vraag of de kunstruimte in het gemeentehuis een meerwaarde heeft. Het rendement moet maar eens duidelijk worden aangetoond.

Bij bezuinigen moet je jezelf niet ontzien. College en raad kunnen het goede voorbeeld geven. We horen graag van het college waar het dat wil doen. En wat de raad betreft: amendement 38 spreekt uit dat we de extra vergoedingen voor raadsleden voor ICT en internet  willen schrappen. Ook informatievoorziening in het gemeentehuis kan zuiniger en goede inkoop levert al snel kostenvoordelen op. En… minder ambities betekent minder kosten.
Voorts kosten enkele taken meer dan ze opleveren. Zo betalen de kermisexploitanten minder dan de kermis de Veldhovenaar kost. Ook de weekmarkt is niet kostendekkend. Dat zou wel zo moeten zijn. Moties 26 en 36 van PvdA, D’66 en Samenwerkend Veldhoven dragen het college dit op.

Daarnaast kan het college zorgen voor meer inkomsten. Daar ziet de PvdA niets van terug. Zo is het mogelijk betaald parkeren in de Kromstraat in te voeren. Motie 40 roept hiertoe op. Dit is natuurlijk niet de meest populaire maatregel, maar het is volgens ons wel eerlijk richting de ondernemers in het City Centrum.

Daarnaast vinden wij het belangrijk dat we structureel dingen aanpakken. Gezien de economische situatie en de getemperde groei verzoeken wij het college het verkeerscirculatieplan nog eens tegen het ligt te houden. Hiertoe dingen wij motie 18 samen met D’66 en Samenwerkend Veldhoven.

Als we toch wat voorzichtig willen zijn, dan kun je beter kijken naar de rotonde Provinciale Weg – Burgemeester van Hoofflaan of de rotondes op de Sterrenlaan bijvoorbeeld. Amendement 19 gaat hier op in. Die van de Provincialeweg is volgens ons niet direct het oplossen van een knelpunt en kan vervallen. De rotondes van de Sterrenlaan worden aangelegd voor bouwverkeer. Typisch weer eens iets waarbij rotondes eerst aangelegd worden, kapot gereden worden en weer een keer aangelegd moeten worden. Zonde van de investering. Investeer dit liever in gezondheid, milieu en natuur.

Over de openbare ruimte gesproken. Onlangs was de Stichting Stadspoort in het nieuws. Die beheert en onderhoudt voor gemeenten een kennissysteem rond ontwikkeling, inrichting en beheer van de openbare ruimte. Surfend over hun site bleek dat ook Veldhoven behoort tot de aangesloten gemeenten. Graag horen we van het college wat dit voor ons onbekende fenomeen tot nu toe bijdroeg en vooral nog kan bijdragen aan de bezuinigingen. De stichting schermt tenminste met, ik citeer, ‘Wij beheren het systeem met een duidelijk ideaal: het stimuleren van het delen van elkaars kennis en ervaring om zo een wezenlijke bijdrage te leveren aan een efficiënter en effectiever werkende gemeente.’

Met dit betoog en onze moties en amendementen heeft de PvdA aan willen geven dat we goed na moeten denken over de toekomst van Veldhoven en de wens van vele Veldhovenaren opgetekend in mijn Vrolijke Vriendjesalbum. Veelal opgetekend onder het kopje Hartenwens: gezond oud kunnen worden. Een toekomstig Suske en Wiske album zou dan ook niet getiteld moeten zijn:Suske en Wiske en het verloren Veldhoven, maar: Suske en Wiske en het Solidaire Samenleven in Veelzijdig Veldhoven.